Praktisch

Verzorging
We richten ons op warmte en ritme als basiselementen in de verzorging en de aard en werking van verschillende kledingmaterialen.
We spreken over het belang van het afstemmen van het ritme onder andere in samenhang met voeding, slapen, verzorgen en huilen.
In de vier lessen verzorging zullen per bijeenkomst de zintuigen tastzin, levenszin, bewegingszin en evenwichtszin aan de orde komen en hoe je, in de verzorging, deze zintuigen kunt stimuleren.
De meest gestelde vragen op een antroposofisch consultatiebureau, komen in deze lessen aan bod waaronder adviezen over het verzorgen van zieke kinderen, de werking van een voedingsbad of een citroen-kuitwikkel bij koorts en de werking van barnstenen kettinkjes.

Popje maken
Voor jonge kinderen kunnen poppen erg belangrijk zijn. We  maken deze 4 lessen een popje voor het jonge kind. Heerlijk om met liefde en aandacht hiermee bezig te zijn. Ervaring in handwerken is niet noodzakelijk.

Versterken van de intuïtie
Door de terugblik en het reflecteren op een “onverwacht gelukte handeling” in het werken met kinderen en deze bevindingen met elkaar uit te wisselen kunnen we leren onze intuïtie te ontwikkelen.

Nieuwe werkvormen voor het vrije spel
Onze ervaringen en impulsen vanuit onze eigen  kindertijd kunnen een bron zijn voor inspiratie om te spelen. Je ervaart in deze module mogelijkheden hoe we kinderen vanuit deze bron kunnen verrijken en activeren. Ww leren werkvormen die zowel voor volwassenen als voor kinderen boeiend zijn vanuit hun verschillend perspectief.

We zien hoe deze kosmische sferen dóórwerken in de eerste 3 levensjaren van het kind en wat de kinderen ons daarvan laten zien en horen.
We kijken naar de biografie in de eerste 7 jaar en de verdere 7-jaarsperioden en ook kijken we naar de relatie tussen de 7 cultuurperiodes en de ontwikkeling van mens en muziek.

Een veelzijdige module met vele inzichten in de verbindingen tussen kosmos en aarde bij het werken met kinderen in ons dagelijks leven.

26 januari: Uitvoering ‘Licht- en toontherapie’  Valborg Werbeck-Svärdström door 4 zangdocenten met opleiding Werbeckzang en Tenorlier.
Deze bijeenkomst van 15.00-17.00 uur is apart te volgen en tevens onderdeeel van de module. Apart zijn de kosten € 20,-

Over de Licht- en toontherapie
In dit werk volgt Werbeck de weg van de ziel na de dood tot aan een nieuwe geboorte, een route langs 7 planeten heen en terug tot de ziel weer incarneert. Dit schreef ze als heling voor de kinderen en volwassenen binnen de heilpedagogie, die daarmee een zieleherinnering langs de verschillende sferen beleven. Dit herinneren geldt voor de ziel van alle mensen. Daarbij wordt het licht in de kleur, horend bij de planeetsfeer, geprojecteerd, zodat de ziel even in die sfeer kan verblijven. Tussen de delen zijn pauzes van stilte.
De eerste 7 jaar en de verdere 7-jaarsperioden, uitmondend in de biografie kunnen leiden tot biografiegesprekken.

Kindertekeningen
Kindertekeningen weerspiegelen het innerlijk van het jonge kind. Hoe kunnen we deze ontwikkeling leren lezen?

Peuter- en kleuterpedagogie
Daarop aansluitend gaan we in op de specifieke ontwikkeling van het kind in de peuter- en kleuterleeftijd en bespreken we situaties uit de praktijk.

Zingen
In de lessen zingen werken we aan licht stemgebruik in de omgang met jonge kinderen. Je krijgt inzicht in het verband tussen de ontwikkeling van het kind en waar het kind is in de muzikale ontwikkeling. Je leert wat het begrip “pentatoniek” en wat ‘kwintenstemming’ is. Je leert verschillende liedjes in de kwintenstemming. je leert hoe je via muziek de kinderen kunt ondersteunen in hun ontwikkeling.

Wat is de taak van de mens hierin? We proberen ons in te leven in deze bijzondere en inspirerende wereld, om daar wat meer gevoel bij te krijgen. We bespreken met elkaar hoe we dit voor kunnen leven voor het jonge kind, voor wie deze wereld zoveel meer vanzelfsprekend is.

Antroposofie
Hoe zijn de aarde en de mensheid ontstaan? Is er sprake van een zinvolle, doelgerichte ontwikkeling? In de antroposofielessen bespreken we hoe de mensheid zich gedurende verschillende cultuurperioden heeft ontwikkeld en hoe de natuurwezens daarin een rol spelen.
We werken ook aan onze eigen ontwikkeling door middel van zes basisoefeningen, waarmee we ons denken, voelen en willen kunnen zuiveren en versterken.

Schilderen
In de schilderlessen verdiepen we het gevoel voor de natuurwezens die in de natuur om ons heen werkzaam zijn.
Door te schilderen met kleuren via geleide oefeningen ga je op avontuur, beleef je hoe de kleuren elkaar ontmoeten en kom je in een sfeer van  scheppen en verwonderen over wat er gaat ontstaan.

Deze module is speciaal voor begeleiders in de Buitenschoolse Opvang. In de vrijeschool probeert men de thema’s en het leerplan gericht aan te bieden op de behoeften van het kind en waar het in zijn ontwikkeling aan toe is.
We leren over de ontwikkeling van het kind en hoe het aanbod van begeleiders in de BSO hierop kan aansluiten, waardoor het een extra verwerking kan zijn.

In de tweede les wordt dit praktisch in voorbeelden uitgewerkt door het concreet te ervaren en te doen. Ook reflecteren we op de sociale omgang passend bij de leeftijd.

In de laatste les zijn er kunstzinnige activiteiten die met en door kinderen kunnen worden gedaan en die zijn aangepast aan de ontwikkelingsstof.

Versje, liedjes, gebaren en kringspelen
De oude rijmpjes en versjes, maar ook de nieuwe, zijn ontstaan uit het dagelijks omgaan met het kleine kind. Zij kunnen helpen bij afleiding, bij overgangen in het ritme van de dag en tal van situaties bij de ontwikkeling van het kleine kind. We oefenen versjes en toveren verhaaltjes uit een doosje, deze helpen om tot rust te komen.

Spraak
In de lessen spraak doen we oefeningen om je spreken duidelijk te krijgen, zodat de kinderen dat op kunnen nemen en innerlijk nabootsen.

Zang
In de lessen zang bouw je repertoire op om te zingen met het jonge kind. Je leert over pentatoniek, kwintenstemming, en waar nodig ook basiskennis van ritme en maatsoort. Het toepassen van muziekinstrumenten komt hier ook aan bod.

Door de zintuigen komt de wereld bij ons binnen. Rudolf Steiner onderscheidt 12 zintuigen, die zich ontwikkelen in wisselwerking met de indrukken uit de omgeving. Een verstoorde ontwikkeling verstoort de waarneming en heeft veel gevolgen in het latere leven. In de antroposfische pedagogie neemt de aandacht voor de ontwikkeling van de zintuigen een belangrijke plaats in.

We leren de zintuigen onderscheiden door ze te beleven. We leren hoe we kunnen helpen bij een harmonische ontwikkeling ervan onder andere door pedagogie, spel en activiteiten. Hoe kunnen we een aanbod verzorgen waarin de zintuigen bij de kinderen aangesproken worden?
Elke vrijdag is er een pedagogieles over zintuigen en twee andere lessen met een aanbod van verschillende activiteiten en spel afgestemd op jonge en oudere kinderen.

De fysieke bouw van het kind
In deze module gaat het om het verdiepen van het inzicht in de fysieke bouw van het kind, het waarnemen ervan en hoe je ermee om kunt gaan. De les embryologie geeft inzicht in de voorgeboortelijke ontwikkeling van het kind.
De constitutietypen geven voor het jonge kind van 0-7 jaar een leidraad voor de pedagogie. De fysieke bouw van het kind, de verhoudingen van het hoofd tot het lichaam zijn bepalend voor de snelheid waarin het kind zich ontwikkelt en hoe het de omgeving in zich opneemt en verwerkt. Edmond vertelt over de constitutietypen en de bijzonderheden die zich daarbij kunnen voordoen zoals ADHD, autisme, dyslexie, hoog gevoeligheid e.d. Ook gaat hij in op de betekenis van (kinder)ziektes voor de ontwikkeling van het kind.

Pedagogie
In de pedagogielessen gaan we in op de pedagogische vragen bij de constitutietypen. Ook houden we ons bezig met het vormgeven van kinderbesprekingen en oudergesprekken en de sociale vaardigheden die we erbij kunnen gebruiken.

Kunstzinnige verwerking
Elke lesdag is er een kunszinnige les om de inzichten te verwerken.

Antroposofie
Hoe kunnen we ons inzicht in het vierledige mensbeeld (fysiek lichaam, levenslichaam, zielelichaam en ik) verdiepen en rijker maken? We zullen waarnemingsoefeningen doen naar aanleiding van de vier natuurrijken en bezinningsoefeningen naar aanleiding van levensprocessen en bewustzijnsprocessen. Ook zullen we werken aan het verdiepen en verrijken van het drieledige mensbeeld. (lichaam, ziel en geest)

Pedagogie
We kijken naar de ontwikkeling van vier lagen of wezensdelen in verschillende leeftijdsfasen. Door ons af te stemmen op deze leeftijdsfasen  vinden we praktische inzichten voor de omgang met het kind.  Zo kunnen we het kind helpen om tot zijn recht te komen en zich optimaal  te  ontwikkelen. De grondhouding van de opvoeder is verwoord in vier grondpijlers: eerbied, ritme, onbevangenheid en aandacht. We reflecteren hierop vanuit onze eigen praktijksituatie.

Kunst
Met kunstzinnige oefeningen kunnen we belangrijke ervaringen op doen, zowel in relatie tot kleuren en vormen als ook belangrijke zelfwaarnemingen. Deze helpen ons om de opgedane inzichten in de andere lessen te verwerken en verdiepen.

Spraak
In de spraaklessen leer je aan de hand van een herhaalsprookje hoe je levendig kunt vertellen. Je krijgt gevoel voor hoe je adem, stem, medeklinkers, klinkers, ritme van de taal en intonatie hierbij kunt gebruiken. Het is de bedoeling om het sprookje samen met de andere cursisten tijdens de laatste les als tafelspel op te voeren. Het materiaal hiervoor is aanwezig.

Tafelspel
In de lessen “ tafelspel maken” gaan we aan de slag met viltnaald en wol. We maken een aantal popjes, die je kunt gebruiken in verschillende herfst- en winterverhalen. We verdiepen ons in wat nodig is om een tafelspel te kunnen spelen. En we kijken hoe je relaties tussen mensen onderling en tussen mens en dier zichtbaar kunt maken in je spel. Je krijgt ervaring met hoe een tafelspel er uit kan zien en hoe je een tafelspel levendig maakt.

De inzichten geven handvaten voor de pedagogie, die we ook begeleiden met versjes en spelen. De fase van het bewust ik-zeggen wordt ook wel de koppigheidsfase genoemd en vraagt van de opvoeder een liefdevolle begrenzing.
Door ons te focussen op de start van een mensenleven krijgen we ook inzichten in onze eigen ontwikkeling en de invloed daarvan op ons verdere leven.

Euritmie
In de bewegingskunst van de euritmie kan het ontwikkelingsproces van het jonge kind zichtbaar en beleefbaar worden gemaakt.
Het jonge kind ontwikkelt zich vanuit de nabootsing. Het bewustzijn over je eigen houding, het vergroten van het eigen ruimtelijke bewustzijn en het ontwikkelen van het lichaam als instrument voor non-verbale communicatie komt ten goede aan de kinderen.

Spraak
In de lessen spraakontwikkeling beleven we hoe het kind vanuit het brabbelen tot het spreken komt. Je wordt je bewust hoe jouw spreken deze ontwikkeling kan bevorderen. Het kind leert tenslotte vanuit de nabootsing.

Er wordt uitgelegd dat het normale menselijke bewegen iets is dat zich altijd in relatie met de buitenwereld afspeelt. Het kind neemt iets waar uit de buitenwereld en reageert daarop met een handeling in de buitenwereld. We stellen ons de vraag welk appél deze kinderen aan ons doen.

Vroeg wakker in het denken
Ieder kind ontwikkelt zich op zijn eigen manier en in zijn eigen tempo. Sommige kinderen kunnen zich op één of meerdere gebieden sneller ontwikkelen dan anderen. Deze voorsprong kan bijvoorbeeld ontstaan door oudere broers en zussen waar de kleuter van kan leren, door een opvoedingsstijl die zich richt op de dialoog en het denken, of omdat het kind van nature informatie goed kan verwerken en snelle denksprongen maakt. 

In deze tijd worden kinderen vaker vroeg wakker in het denken, waardoor er minder energie over is voor de natuurlijke ontwikkeling van de zintuigen, het bewustzijn tussen de binnen en buitenwereld, het vermogen om je eigen poorten te kunnen sluiten. Deze kinderen zijn vaak sneller overprikkeld, nemen de wereld waar vanuit het denken, en laten een grote gevoeligheid zien. Als denken voor vertrouwen komt, is het moeilijker om vrij te beleven, te durven, te ervaren.

Wat vragen deze kinderen aan ons?